logo

М О Я    О С Е Т И Я



ДÆ ТЫН ДÆ КЪУХ ССАРДТА


Сырдон иу лæгæй фæци тын хæсджын.
Нарты Сырдон, зæгъы, цыбыр къух лæг уыди.
Йæ хæсдæттæг æм уыцы цыд кодта,
Фæлæ-иу фæстæмæ аздæхт афтидæй,
Йæ хæс йæ къухы нал æмæ нал æфтыд —
Сырдон ын æдзухæй æфсæнттæ кодта.
Иу æмгъуыдмæ та хæсдæттæг фæзынди:
«Йе, Сырдон, ракæс-ма, хæдзары нæ дæ?»
«Сырдон ам нæй», зæгъгæ, радзырдтой хæдзарæй.
«Уæдæ кæм уыдзæн?» афарста' хæсдæттæг.
«Дæлæ хъæугæрон донхæрæг къахы».
Уæд хæсдæттæг дæр араст хъæугæронмæ.
«Байриай, Сырдон!»—æгас æрцæуай!—
«Сырдон, мæ тын мын! Сайгæ мæ мауал кæн!
Бирæ мын фæкодтай æфсæндтæ, æмгъуыдтæ,
Бафидын афон у, цæсгом дæр дзы хъæуы».
— У, дæ хорзæхæй, мауал дзур уый тыххæй!
Нæ уыныс мæнæ: дæ кой куы кæнын!—
«Сырдон, уый та уæд куыд «мæ кой кæныс»?
Кæсын дæм æмæ донвæд куы къахыс?»
—  æнхъæл дæн, мæ лымæн, æнæ 'мбаргæ куы дæ!
Мæнæ ацы ран донхæрæг скъахдзынæн,
æз донхæрæгмæ дон рауадздзынæн.
Йæ былтыл та йын сындз ныссадздзынæн.
Фос хизмæ цæугæйæ, хизæнæй цæугæйæ,
Ацы сындзытыл сæхи хафдзысты,
æмæ сындзытыл сæ хъуын баззайдзæн.
Гъемæ уыцы хъуын æрæмбырд кæндзынæн,
Бауафдзынæн дзы замманайы тын,
æмæ дын дæ хæс уæд бафиддзынæн.—
«Ха-ха-ха!» Ныххудт лæг йæ дзыхыдзаг.
—  Цæуылнæ худай? — Сырдон ын загъта.—
Кæд æмæ дæ тын дæ къух æссардта! —
Уыйадыл хæсдæттæг йæ къух ауыгъта
æмæ афардæг, уæдæ цы уыдаид!
Гæды Сырдон ма абоны онг дæр
Донхæрæны был сындзытæ садзы.

 Нарты кадджытæ — ирон адæмы культурон хæзна
 Ацæмæз æмæ Насран– Æлдар
 Ацæмæз æмæ Агуындæ-рæсугъд
 Сырдоны райгуырд
 Нарты Балц
 Фæндыр куыд фæзынд
 Сырдон Нарты куыд асайдта
 Сырдон Уæйгуыты куыд фæсайдта
 Сырдон йæ мæрдтæн хист куыд кодта
 Дæ тын дæ къух ссардта
 Сырдоны Тохъылы æргæвст
 Сырдоны  мард
 Æхсар æмæ Æхсæртæджы райгуырд
 Нарты Фæткъуы
 Дзерассæ-рæсугъд
 Æхсар æмæ Æхсæртæджы мæлæт
 Уырызмæг æмæ Хæмыцы райгуырд
 Уырызмæг æмæ  Хæмыц Уæрхæджы куыд  ссардтой
 Сатанайы райгуырд
 Сатана  Уырызмæджы ус куыд сси
 Уырызмæг Сатанайы йæ цæгатмæ куыд æрвыста
 Уырызмæджы æнæном лæппу
 Уырызмæг æмæ Сохъыр Уæйыг
 Уырызмæджы фæстаг балц
 Бæгæны  куыд  фæзынди
 Сосланы райгуырд æмæ  байсæрын
 Дауджыты   лæвæрттæ   Сосланæн
 Сослан – Тыхагур
 Сырдон Сосланимæ цæмæн фезнаг ис
 Сослан Бедухайы куыд æрхаста
 Сослан Сатанайы зындоны цадæй куыд фервæзын кодта
 Сослан Косеры куыд ракуырдта
 Сослан мæрдты бæсты
 Сосланы мæлæт
 Хæмыц ус куыд ракуырдта
 Батрадзы райгуырд
 Батрадзы денджызæй  куыд расайдтой
 Батрадзы  хъæзтытæ  сывæллонæй
 Хæмыцы  фырт  Батрадз  æмæ Деденæджы  фырт  Арæхдзау
 Нарты Батрадз æмæ Хъулонзачъе Уæйыг
 Батрадз йæхи куыд байсæрын кодта
 Батрадз  Уырызмæджы  куыд фервæзын кодта
 Батрадз æмæ Тыхы Фырт Мукар
 Батрадз æмæ Сохъыр Уæйыг Æфсæроны фырт Алæф
 Батрадз æмæ Сохъыр   Уæйыг Æфсæрон
 Батрадз Нарты Гуыппырсарты куыд фервæзын кодта
 Батрадз Сосланы куыд фервæзын кодта
 Батрадз æмæ æлдар
 Батрадз æмæ нарты Уацамонгæ
 Нарты симд
 Батрадз Нарты Дзуары куыд фæнадта
 Нарты æмбырд
 Хæмыцы мæлæт
 Батрадз  йæ  фыды туг куыд райста
 Батрадзы мæлæт
 Нарты  Сау Рувасдзарм
 Æхсæртæггаты æмæ Борæты хæст
 Нарт æмæ Уæйыджы стæг
 Айсана
 Сатанайы лæппу
 Уæрхтæнæджы фырт  Нæртон  Сыбæлц
 Бедзенæджы фырт чысыл Арæхдзау
 Сæууай
 Уастырджи æмæ Нæртон æнæфындз Мæргъуыдз
 Нарты сæфт
 Дзырдуат

Нартские сказания на русском языке