СЫРДОНЫ ТОХЪЫЛЫ ÆРГÆВСТ
Сырдонмæ уыдис иу хæрзхаст тохъыл,
Æмæ йын, зæгъы, нарты фæсивæд
Бахъавыдысты йæ бахæрынмæ.
Ну бон та ныхасы бадтысты æмæ,
Сагъæсгæнæгау, дзурынц Сырдонмæ:
«О, Сырдон, хъаймæт æрхæццæ кæны:
Æвгъау у дæ тохъыл афтæмæй сæфынæн,
Фæлтау æй аргæвдæм уæртæ доныбыл,
Æскæнæм дзы уым бур физонджытæ,
Æмæ уæд хуыцау кæсдзæн æмæ махмæ».
Сырдон сразы ис, уæлдай нал загъта...
Иу хур бон куы уыд, уæд нарты 'вдæлонтæ
Доны былмæ сæхи хъæлдзæгæй айстой.
Сырдон дæр йæ тохъыл уырдæм аласта;
Иу бæласы бын æрбынат кодтой,
Æмæ раргæвстой Сырдоны тохъылы,
Æнæзивæг æй асыгъдæг, кодтой.
Цалынмæ Сырдон кусарт цæттæ кæна,
Уалынмæ нæхи ауазал кæнæм,
Загьтой сæхицæн нарты 'вдæлонтæ.
Уайтагьд сæ дзауматæ раластой æмæ
Рæсугъд доны сæхи найын байдыдтой.
Сырдон баззади кусарты уæлхъус.
Сæ дзауматæ сын æрбамбырд кодта
æмæ сæ тымбылæй арты бакалдта.
Нарты 'вдæлонтæ сæхи над куы фесты,
Уæд загьтой сæхицæн «Цом ныр æрбадæм,—
Сырдоны тохъылæй нæхи хорз фенæм!»
Фæлæ доныбылмæ куы рахызтысты,
Уæд кæсынц æмæ сæ дарæс нал арынц,
«Нæ дзауматæ нын цы хæйрæг фæхаста?»
Бафарстой Сырдоны нарты 'вдæлонтæ.
— Арты сæ бакалдтон, — дзуапп радта Сырдон.
«Уый та куыд арты у?» бафарстой уыдон.
— Цы. ма сæ кæнут, цы? Афтæ нæ загьтат —
«Хъаймæт уыдзæни?» — загьта сын Сырдон.
Нарты 'вдæлонтæ сæ кæрæдзимæ
Бакастысты, фæлæ ма цы загьтаиккой?!
Нарты кадджытæ — ирон адæмы культурон хæзна Ацæмæз æмæ Насран– Æлдар Ацæмæз æмæ Агуындæ-рæсугъд Сырдоны райгуырд Нарты Балц Фæндыр куыд фæзынд Сырдон Нарты куыд асайдта Сырдон Уæйгуыты куыд фæсайдта Сырдон йæ мæрдтæн хист куыд кодта Дæ тын дæ къух ссардта Сырдоны Тохъылы æргæвст Сырдоны мард Æхсар æмæ Æхсæртæджы райгуырд Нарты Фæткъуы Дзерассæ-рæсугъд Æхсар æмæ Æхсæртæджы мæлæт Уырызмæг æмæ Хæмыцы райгуырд Уырызмæг æмæ Хæмыц Уæрхæджы куыд ссардтой Сатанайы райгуырд Сатана Уырызмæджы ус куыд сси Уырызмæг Сатанайы йæ цæгатмæ куыд æрвыста Уырызмæджы æнæном лæппу Уырызмæг æмæ Сохъыр Уæйыг Уырызмæджы фæстаг балц Бæгæны куыд фæзынди Сосланы райгуырд æмæ байсæрын Дауджыты лæвæрттæ Сосланæн Сослан – Тыхагур Сырдон Сосланимæ цæмæн фезнаг ис Сослан Бедухайы куыд æрхаста Сослан Сатанайы зындоны цадæй куыд фервæзын кодта Сослан Косеры куыд ракуырдта Сослан мæрдты бæсты Сосланы мæлæт Хæмыц ус куыд ракуырдта Батрадзы райгуырд Батрадзы денджызæй куыд расайдтой Батрадзы хъæзтытæ сывæллонæй Хæмыцы фырт Батрадз æмæ Деденæджы фырт Арæхдзау Нарты Батрадз æмæ Хъулонзачъе Уæйыг Батрадз йæхи куыд байсæрын кодта Батрадз Уырызмæджы куыд фервæзын кодта Батрадз æмæ Тыхы Фырт Мукар Батрадз æмæ Сохъыр Уæйыг Æфсæроны фырт Алæф Батрадз æмæ Сохъыр Уæйыг Æфсæрон Батрадз Нарты Гуыппырсарты куыд фервæзын кодта Батрадз Сосланы куыд фервæзын кодта Батрадз æмæ æлдар Батрадз æмæ нарты Уацамонгæ Нарты симд Батрадз Нарты Дзуары куыд фæнадта Нарты æмбырд Хæмыцы мæлæт Батрадз йæ фыды туг куыд райста Батрадзы мæлæт Нарты Сау Рувасдзарм Æхсæртæггаты æмæ Борæты хæст Нарт æмæ Уæйыджы стæг Айсана Сатанайы лæппу Уæрхтæнæджы фырт Нæртон Сыбæлц Бедзенæджы фырт чысыл Арæхдзау Сæууай Уастырджи æмæ Нæртон æнæфындз Мæргъуыдз Нарты сæфт ДзырдуатНартские сказания на русском языке