logo

М О Я    О С Е Т И Я



СЫРДОН СОСЛАНИМÆ ЦÆМÆН ФЕЗНАГ ИС


Иу хатт куы уыдис, уæд гæды Сырдон
Мысанæн йæ фырты æрæвæрдта, зæгъынц,
Æрæвæрдта æмæ нартмæ куы дзуры:
«Кæд æмæ мæ фырты фатæй фæцæф кæнат
æмæ йæ амарат, уæд мæ ницы хъæуы;
Кæд æмæ йæ фатæй нæ фæцæф кæнат
Æмæ йæ н'амарат, уæд мын хæдзарæн гал
Куыд раттат, афтæ. Гъе уый уын мæ дзырд».
— Хорз, афтæ фод,— зæгъгæ, нарты фæсивæд
Æхсын байдыдтой Сырдоны фырты.
Алы бон дæр æй æхстой, фæлæ йын
Фæцæф кæнынæн ницы фæрæзтой.
Бирæ бонтæ йыл куы фæтухæн кодтой,
Æмæ йæ уæддæр куы ничи къуырдта,
Уæд сыл Гæтæджы фырт худæгæй мардис;
Йæхи цæттæ кодта хæдзарæн гал исынмæ.
Уалынмæ, дын, зæгъы, нарты Сослан дæр
Кæцæйдæр фæзындис нарты Хъазæн фæзмæ,
Нарты фæсивæд Сосланы куы федтой,
Уæд, дын, йæ размæ разгъордтой æмæ йын
Хъуыддаг радзырдтой, стæй æмхуызонæй
Сосланы алыфарс æрбалæууыдысты
Æмæ йæ сусæгæй, Сырдоны сусæгæй,
Сырдоны фыртмæ æхстбæрцмæ бакодтой.
Сослан фæхъавыдис Сырдоны лæппумæ,
Фæхъавыдис æмæ цыргъвындз фат ауагъта.
Сосланæн йæ фат æндæр æхситт кодта:
Сослан кæй фæзынд, уый Сырдон базыдта,
Базыдта, фæлæ ма цы гæнæй уыдис?—
Сосланы фыццаг фат, — дæ балгъитæг афтæ —
Дзыхъмард фæкодта Сырдоны лæппуйы.
«Дæ хуыцау дын æй макуы ныббарæд!
Уымæ мын хъавыдтæ æмæ йæ бакодтай»,
Дзуры Сырдон уæд нæрæмон Сосланмæ.
Цы гæнæн ма уыдис Гæтæджы фыртæн, —
Бацыдис, зæгъы, йæ хъæбулы мардмæ;
Бирæ йыл фæкуыдта, стæй йæ бавæрдта
Уазал ингæны, уæдæ цы уыдаид.
Уæдæй фæстæмæ Сырдон Сосланмæ
Кæсын байдыдта æзнаджы цæстæй.

 Нарты кадджытæ — ирон адæмы культурон хæзна
 Ацæмæз æмæ Насран– Æлдар
 Ацæмæз æмæ Агуындæ-рæсугъд
 Сырдоны райгуырд
 Нарты Балц
 Фæндыр куыд фæзынд
 Сырдон Нарты куыд асайдта
 Сырдон Уæйгуыты куыд фæсайдта
 Сырдон йæ мæрдтæн хист куыд кодта
 Дæ тын дæ къух ссардта
 Сырдоны Тохъылы æргæвст
 Сырдоны  мард
 Æхсар æмæ Æхсæртæджы райгуырд
 Нарты Фæткъуы
 Дзерассæ-рæсугъд
 Æхсар æмæ Æхсæртæджы мæлæт
 Уырызмæг æмæ Хæмыцы райгуырд
 Уырызмæг æмæ  Хæмыц Уæрхæджы куыд  ссардтой
 Сатанайы райгуырд
 Сатана  Уырызмæджы ус куыд сси
 Уырызмæг Сатанайы йæ цæгатмæ куыд æрвыста
 Уырызмæджы æнæном лæппу
 Уырызмæг æмæ Сохъыр Уæйыг
 Уырызмæджы фæстаг балц
 Бæгæны  куыд  фæзынди
 Сосланы райгуырд æмæ  байсæрын
 Дауджыты   лæвæрттæ   Сосланæн
 Сослан – Тыхагур
 Сырдон Сосланимæ цæмæн фезнаг ис
 Сослан Бедухайы куыд æрхаста
 Сослан Сатанайы зындоны цадæй куыд фервæзын кодта
 Сослан Косеры куыд ракуырдта
 Сослан мæрдты бæсты
 Сосланы мæлæт
 Хæмыц ус куыд ракуырдта
 Батрадзы райгуырд
 Батрадзы денджызæй  куыд расайдтой
 Батрадзы  хъæзтытæ  сывæллонæй
 Хæмыцы  фырт  Батрадз  æмæ Деденæджы  фырт  Арæхдзау
 Нарты Батрадз æмæ Хъулонзачъе Уæйыг
 Батрадз йæхи куыд байсæрын кодта
 Батрадз  Уырызмæджы  куыд фервæзын кодта
 Батрадз æмæ Тыхы Фырт Мукар
 Батрадз æмæ Сохъыр Уæйыг Æфсæроны фырт Алæф
 Батрадз æмæ Сохъыр   Уæйыг Æфсæрон
 Батрадз Нарты Гуыппырсарты куыд фервæзын кодта
 Батрадз Сосланы куыд фервæзын кодта
 Батрадз æмæ æлдар
 Батрадз æмæ нарты Уацамонгæ
 Нарты симд
 Батрадз Нарты Дзуары куыд фæнадта
 Нарты æмбырд
 Хæмыцы мæлæт
 Батрадз  йæ  фыды туг куыд райста
 Батрадзы мæлæт
 Нарты  Сау Рувасдзарм
 Æхсæртæггаты æмæ Борæты хæст
 Нарт æмæ Уæйыджы стæг
 Айсана
 Сатанайы лæппу
 Уæрхтæнæджы фырт  Нæртон  Сыбæлц
 Бедзенæджы фырт чысыл Арæхдзау
 Сæууай
 Уастырджи æмæ Нæртон æнæфындз Мæргъуыдз
 Нарты сæфт
 Дзырдуат

Нартские сказания на русском языке