М О Я    О С Е Т И Я



ГУЫРДЗЫБЕТЫ Иринæ
(1937)
поэт, журналист, публицист

ЦЫППАРРÆНХЪОНТÆ

* * *
Ай-гъай, уæрхæгæй баззайдзæн уæрхæг,
Тæрхъусæй дæр нæ рауайдзæни лæг.
Хуызы цæуын лæджы бон у æрмæстдæр:
Куы саг фесты, куы бирæгъ, куы хæйрæг.

* * *
Гыццылæй, стырæй амондмæ фæтырнæм,
Табу фæкæнæм дауджыты ’мсæр уымæн,
Йæ агурæг кæм нæ балæууæм, ехх!
Нæ фарсмæ цы ис, уыдон та нæ уынæм.

* * *
Æгайнæгтаркъултыл фæхилынц альпинисттæ,
Нæ дарынц ницæмæ сæ удхæрттæ, сæ ристæ.
Нæ федтой а зæххыл Хуыцауы æмæ хуры,
Ныр кæд ыссариккæй æрнæг цъуппытыл исты.

* * *
Если мелъницу, баню, роскошный дворец
Получает в награду дурак и подлец,
А достойный идет в кабалу из-за хлеба, —
Мне плевать на твою справедливостъ, Творец!
Хайям
Æлгъаг тæппуд... Æндæр ма уæдæ чи дæн?
Нæ сафджыты фæсаууонмæ æлгъитын,
Нæ сæм уæндын æргомæй та сым дæр,
Æрмæст уæлæрвтæм уайдзæфтæ æрвитын.

* * *
Йæ куыстæй мын æппæлыди нывгæнæг,
Æмæ мыл уайтагъд атыхстис æрхæндæг:
Цы мæлгъæвзаг, цы дзыхарæхст у автор,
Йæ ныв та къулыл — мадзура, къæзæнæг!

* * *
О, зонын æй, куырыхон лæг зæгъдзæнис:
«Дæхиуыл кус, дæхи дæхæдæг сфæлдис!»
Фæлæ Хуыцау куынæ сарæхст йæ куыстмæ,
Уæд а дзигломæ ахæм тых кæцæй ис?

* * *
Нæ сагфыдæлтæй — скифтæ æмæ нартæй —
Мах райгонд ыстæм, байуæрстам сæ артæй.
Фæлæ тæхынц æнустæ, ’мæ фыдæлтæн
Сæ фарны хъæр нæм райхъуысы ма дардæй.

* * *
Нымайы лæг лæгмары ми фыдгæндыл,
Фæкæны хъыг, куы амæлы йæ гæды,
Фæлæ нæ хаты кæрдæгæн йæ рис —
Æгъатырæй йæ къæхты бын ыссæнды.

* * *
О адæймаг, хæрзарæхст у дæ арм,
Лæгæн йæ царм дæр баивыс, йæ царм.
Ды ног зæрдæ дæр бавæрдзынæ риуы,
Æрмæст дзы хъарм нæ бауадздзынæ, хъарм.

* * *
Æртæ чъирийы буц фынгыл — цæттæ,
Æртæ чъирийы хуртæ сты — æртæ,
Лæгæн хæлар, Хуыцауæн барст уыдзысты,
Сæ мидæг сын куы бавæрай зæрдæ.

* * *
Тæхы, æрттивгæ, абухгæ, æхсæрдзæн.
Æрбайрох дзы бæрзонд цъити — йæ тæдзæн.
О, ферох дзы: куы бахуыскъ уа йæ гуырæн,
Æхсæрдзæн уæд нæ хуыйндзæнис æхсæрдзæн.

* * *
Хъæлæс куы раттид зайæгойтæн æрдз,
Уæд дзургæ нæ — уæд самониккой зарæг:
Рæвдауид нæ рæхснæг бæрзы сопрано,
Кæрдæгхæлтты цъæхснагтенорæн тулдз
Хаджумарау ныллæг басæй хъырнид.

 

ПЛИТЫ ЖАННÆ
ÆМÆ ЙÆ СОНАТÆ
Ам аууæттæ дæр,
рухсытæ дæр ис,
ам цин дæр ис,
ис карз фæсмонтæ,
рис,
ам ис æнцой,
ис тохы хъæр,
фæдис,
ис удаист,
ис уарзты цæхæр,
дис.
Тæхынц дзы зæдтæ,
силлæг дзы сты зинтæ.
Цъиу фесты зæрдæ —
скъæфы арвæй цинтæ.
О Жаннæ, ды дæхæдæг дæ сонатæ,
дæ нотæ-билцъæй
стахтысты Сæнатæм
дæ сонт бæллицтæ,
Уаза сын — бынат.
Дæу хонын, Жаннæ,
хонын Жаннæ д’Арк.
Уæларвон зæдтæ,
Стыр Хуыцау сæ фарнæй
дæ бынмæ нæ —
дæ риуы ссыгътой арт...

* * *
Æхцатæм, хорзæхтæм бæллæм,
Кæрчытау къахæм зæхх.
Мæстæй фыцæм, æмбырд кæнæм
Нæ зæрдæты фыдæх.

Хъысмæт уа, бинонтæ уой, сых —
Фæкалæм сыл нæ пырх.
Æлгъитæм, сыхалæм нæ дзых,
Æмæ сæтты нæ тых.

Кæмæндæр нал фаг кæны зæхх,
Тыхтона ссис йæ куыст.
У иннæ гомгуыбын, бæллæх,
Æххормаг æмæ рыст.

Æмæ... Куы ныл æртыхсы хъыг,
Куы сæлдар вæййы маст, —
Цыма Цыкурайы фæрдыг
Æрхауы арвæй раст, —

Ысдары аивад йæ рухс,
Сæууон хурау, бæрзонд.
Æмæ йæм кæс, æмæ йæм хъус!
Æрсабыр вæййы зонд.

Æмæ мын нал вæййы дæуццаг:
Нырма нæ къона — хъарм,
Нæу алцы а зæххыл уæййаг,
Æнæмæлгæ у фарн.

Хъодзаты, Æ. Исчи : æмдзæвгæтæ, тæлмацтæ / Хъодзаты Æхсар. – Дзæуджыхъæу : Ир, 2017.

Евангельские притчи. Лука.

Русская литература

Зарубежная литература
       Австрийская
       Американская
       Английская
       Афганская
       Белорусская
       Венгерская
       Индийская
       Ирландская
       Испанская
       Итальянская
       Китайская
       Корейская
       Латвийская
       Латинская
       Немецкая
       Норвежская
       Персидская
       Польская
       Турецкая
       Французская


Литература народов Кавказа
      Абхазская
      Армянская
      Балкарская
      Грузинская
      Дагестанская
      Кабардинская


Литература народов России
      Марийская
      Мордовская
      Татарская


Осетинская русскоязычная литература
       Боциев Ю.
       Гуржибекова И.
       Кануков И.
       Хетагуров К.
       Цаликов А.