Мировая классика на осетинском языке

М О Я О С Е Т И Я

Эмили ДИКИНСОН
американская поэтесса XIX века
(1830–1886)

ÆРВОН БÆСТÆ
(Лирикон æмдзæвгæтæ)

26
Цы уыд æрбахæссын мæ бон, –
Дæ цуры сты – æркæс:
Æврæгътæ, суадæттæ, дыргъдон,
Цъæх уыгæрдæнтæ, фæз.
Нымай: гæлæбуты пæр-пæр,
Æрвдидинджытæй – баст,
Æртæх, сæууон æртæх – цæхæр,
Мæ зæрдæ ’мæ мæ уарзт.

111
Мæ рæзты бур Дыдын тæхы,
Мæ хойæн, дам, – хъæбыс.
Æмдзыхæй æрдзы цот зæгъы:
Хъæуыс нæ ды, хъæуыс.
Рæууддзæф сыфтæртыл тыхсы,
Кæл-кæлæй худы Дон.
Уæлæрвтæм дисгæнгæ кæсы
Мæ дыууæ цæстæй Бон.

113
Ис нын сау æхсæвæй хай,
Райсомæй дæр ис,
Цин нын рардæуы гыццыл,
Бир-бирæ та – Рис.
Ам дæр – Стъалы, уым дæр – Стъалы –
Саудуне, æрвон...
Ам дæр Мигъ и, уым дæр Мигъ и,
Дард кæмдæр та – Бон!

254
Ис иу маргъ а дунейыл – Ныфс,
Йæ буц ахстон та – зæрдæ.
Нæй уымæн иу исдуг æнцой,
Нæ фæллайы йæ зардæй.
Йæ зæлтæ – дзинг æмæ зæлланг –
Æфснайы арв йæ тарфы.
Æдзух зæрин зæлтæ, зæлдаг
Уый уафы æмæ уафы.
Фæзары уаргæ бон, тæвд бон,
Фыд-зымæджы зындоны.
Нæ куры хойраг æмæ дон.
Цæмæй цæры – нæ зонын.

288
Æз – Ничи! Ау, ды дæр дæ Ничи?
Уæдæ нæ ма базонæд Исчи,
Æндæр нын нал ис ам бынат –
Уыдзæни Бырондон нæ уат.
Нæмттæ, нæмттæ... Сæхи сыл марынц,
Фырцин-фырбуцæй арвмæ зарынц...
«Æз дæн, æз дæн, æз дæн цæргæс!» –
Хъæр сисы Цъымарайæ Хæфс.

478
Мæнмæ Хæрамæн
Нæй бынат,
У цард æнæуи дæр уынгæг,
Кæсы нæм разæй та Ингæн, –
Мæнмæ Фыдæхæн
Нæй Рæстæг.
Мæнмæ
Нæй Уарзтæн дæр бынат,
Уæддæр мæ удæй арт цæгъдын
Æмæ зæгъын:
«О ме ’лдар Уарзт,
Кæд дын фæсдзæуинæн бæззын...».

691
Сæрд уæ хъæуы? Хæларæй айсут
Дыргътæ дæр, Халсартæ дæр ис.
Кæрдотæ, Цъамалæг, Мæнæргъы
Рынчынæн айсафынц йæ низ.
Кæд ахст дæ, – Розæ дын фæхæссæм,
Дæ бонтæ нал уыдзысты тар.
Ис хос Адзалæй дæр нæ лагъзы.
О хорз лæг, ма аздæх, æвзар.

1075
Æфсæрынц зилдухгæнгæ Мигътæ,
Фыдхшггæ, хъомпалтæ, пыхцыл.
Тæхынц æрвон бæстæтæй Миттæ,
Кæнынц æнæсыбырттæй хыл.
Æрыхъал Дымгæйæн йæ рагмаст,
Æмбухы, раст цыма цæф арс.
У æрдз дæр мах æнгæс – куы райдзаст,
Куы та – фыд-зыкъуыр æмæ карз.

1172
Уæлиау систа Мигъ йæ арц,
Æмæ йæ богътæм Хъæд
Фыртарстæй быдырты ныййарц,
Æваст æркалд Æрвнæрд.
Æркалди аргъуанау. Ингæн
У ахæм сахат хорз:
Æрмæстдæр иунæг уый лæгæн
Æрдзы фыдæхæй – хос!

1270
Зæгъынц: у хосгæнæг Хуыцау,
Фæсуры низтæ, рис.
Фæлæ куынæуал уæм, уæд ма
Йæ æххуысæй цы ис?
Зæгъынц: æфстау нын ратты цард,
Æмæ у фидгæ хæс.
Хуыцау дæр базар кæны, ау? –
Кæдæм фæлидзон æз?

1275
Хæлуарæг, о маэстро,
Нырма дын кад нæма ис, –
Нæ нанатæ æвдисæн:
Дæ удвæллой, дæ намыс
Æгас бæсты цъылынтæ
Нæ фæразынц ныгæнын.
Æри, дæ къух мæм авæр
Нæ Гениты фыдæнæн!

1510
Фæнды хъызт уа, йе судза хур, –
Фæрныг у, амондцжын у Дур.
Ыссары рыджы дæр дзæнæт,
Ызнаг ын нæй, нæ зоны мæт,
У мæйтæн, стъалытæн æрвад,
Ыскæнид алкæм дæр сæрфад.
У иунæг, удвидар, хæдбар,
Йæхицæн – Хурау – у æлдар.
Ныкъулы дунетæм йæ цæст,
Кæны Хуыцауы ’гъдау æххæст.

1543
Фылдæр тых Йесомæ нæ уыд
Дæуæй æмæ мæнæй,
Уæддæр нæ дунемæ йæ уд
Æрыздæхта мæрдтæй.

1544
Кæд не ссардтай нæ зæххыл Арв,
Уæд ма кæм разындзæнис, ау?
Кæмфæнды цæр, кæдфæнды кус, –
Цæры дæ хæдфарсмæ Хуыцау.

1564
Æрцардтæ Рухсы, хорз у ныр дæуæн –
Дæ зæрдæ дзы дзæгæр-дидинæг калы.
Мах Сусæгæн йæ тæнджыты цæуæм,
Ды иу гæппæн ысмидæг дæ йæ малы.

1619
Кæсын æнхъæлмæ Бонмæ æз, –
Мæ рудзгуытæ – уæрæх гом.
Уыдзæн æхсинæгау фæлмæн,
Æви сырдау хæстæргом?

1645
У Къанау Нозтдзæфæн Хæдзар,
Йæ Сынтæг у, йæ Ус –
Æдыхстæй, бархийæ æнцад
Фæлмæн хъæбысы хуысс!
Дæ сæрмæ арвы къæй – фынгæн,
Нæртон сыкъа дын – мæй.
Дæ Ном, дæ Цытæн рухсаг зæгъ,
Æмæ та ног – фынæй.

1660
У кад Æрттывд æмæ Бæллæх.
Йæ тынтæй хурцухы æртавы,
Йæ бар ын бакæны Бынат
Æрмæстдæр исдуг, æмæ тарфы
Йæхæдæг айсæфы, æрхуыссы.
Бецау, нæ кадджыныл та ног
Мæрдырох – Сау Пъæззы – æрхуыссы.

Зарубежная литература Австрийская

        Астрид Кольмайер
        Георг Тракль
        Стефан Цвейг

Американская

        Марк Твен
        Эзра Паунд
        Эдгар Аллан По
        Эмили Дикинсон

Английская

        Джордж Ноэл Байрон
        Райнер Мария Рильке
        Теннисон Альфред
        Уолтер де Ламар
        Уильям Блейк
        Английская эпиграмма
        Рекан

Афганская

Шах Идрис

Белорусская
Венгерская

        Йожеф Аттилæ
        Шандор Петефи
        Балашши Балинт

Индийская
Ирландская

Оксар Уайлд
Уильям Батлер Йейтс